03. C# – Viết chương trình đầu tiên với Console App

bài trước mình đã hướng dẫn các bạn cách cài đặt VS2019 để chuẩn bị cho việc học ngôn ngữ C# rồi phải không nè? Ở bài này, chúng ta sẽ bắt đầu gõ những dòng đầu tiên cho việc học ngôn ngữ C# của chúng ta nhé!

Đầu tiên chính là chúng ta cần double-click (nhấp đúp con chuột phía bên trái) vào cái app VS2019 phải không nè? Mở cái editor này lên để chuẩn bị code thôi nào!

Sau khi mở VS2019 lên chúng ta sẽ nhìn thấy màn hình như bên dưới, click chọn vào Create new project (Tạo dự án mới).

Ở màn hình tiếp theo chúng ta search (tìm kiếm) Console App (.NET Framework hay .NET Core gì cũng đều được nha các bạn) như hình bên dưới. Console App này khi mình viết nhìn khá ngầu khi chạy app như kiểu hacker đồ, màn hình chỉ 2 màu đen và trắng. :))

Một màn hình khác nữa lại hiện ra, ở đây chúng ta sẽ cấu hình để tạo nên một project (dự án) kinh điển từ xưa đến nay với tên gọi “XinChaoTheGioi” (HelloWorld) :)).

Ở chỗ Project Name (Tên dự án) các bạn có thể gõ Xin Chao The Gioi cũng được, nhưng mình khuyên các bạn hãy gõ theo syntax (cú pháp) của mình cho quen nhé! Vì cái đó thế giới mới thông dụng, đừng đi ngược lại với thế giới nhé! :)) Hãy nhớ cũng nên học tiếng anh nữa để sau này mình đặt tên project bằng tiếng anh luôn nhé! Chứ nhìn vô cái VS2019 thấy toàn tiếng anh, lọt vô chữ tiếng việt cũng hơi kì kì :)). Sau đó, click (nhấn) nhẹ nút Create (Tạo).

Ở chỗ Location (đường dẫn), các bạn chọn tới folder (thư mục) mà các bạn muốn lưu trữ project của các bạn.

Chỗ Solution name (Tên giải pháp) sẽ là tên cho vấn đề mà bạn đang cần giải quyết. Bạn có thể đặt khác cũng được, mặc định nó sẽ tạo giống tên với project bạn vừa gõ ở trên. Một solution có thể nó nhiều project.

Bạn không cần check cái chỗ place solution and project in the same directory (nghĩa là giải pháp và dự án của bạn ở cùng một đường dẫn) cũng được, mặc định nó sẽ tạo ra cái solution ở bên ngoài, còn những project nó nằm trong cùng thư mục để dễ quản lý, còn nào muốn phá cách thì xin mời cứ thử ạ. Làm ơn mấy ông để mặc định dùm tui!

Cuối cùng là cái Framework (khuôn mẫu), nó sẽ chạy theo khuôn mẫu nào đã được cài sẵn trên máy tính của bạn có thể là .Net Core hay .Net Framework và theo version bao nhiêu, nên khi bạn đã viết xong chương trình và bạn muốn đem ứng dụng đó cài đặt lên một máy nào, bạn cần kiểm tra version (phiên bản) .Net có phù hợp với máy đó không rồi hả cài đặt lên máy của người ta đó nha.

Chờ vài giây …. đến vài phút …

Sau khi tạo xong projet chúng ta sẽ nhìn thấy được một giao diện như vầy

  • Ở phía bên phải màn hình các bạn có thể thấy được đầu tiên chính là Solution (Giải pháp cho một vấn đề nào đó – ở đây là vấn đề XinChaoTheGioi – Chào thế giới cũng là một vấn đề? What?).
  • Bạn cũng thấy được (1 of 1 project) đây là số project mà bạn tạo trong cái Solution này.
  • Tiếp theo chính là tên project của các bạn “XinChaoTheGioi“.
  • Lại tiếp theo nữa các bạn sẽ thấy Properties, nơi đây là nơi lưu trữ nhưng cấu hình của project của các bạn để khi chương trình chạy thì máy tính sẽ biên dịch và hiểu, chúng ta mới học không cần bận tâm nhiều đến cái này, để các bậc giáo sư nghiên cứu nó thôi. :))
  • Next, là các references (sự liên quan, tham khảo, …) kệ nó đi, các bạn có thể hiểu nôm na là chỗ để chứa những cái thư viện để hổ trợ cho mình viết ngôn ngữ nhanh hơn. Sau này, các bạn cũng có thể tự định nghĩa nó cũng được.
  • Tiếp theo là App.config. Đây là nơi chứa thông tin cấu hình cho project của bạn ở tầng ngầm, nơi mà user (người dùng bình thường) có thể không mò tới, để bạn chứa thông tin hổ trợ cho ứng dụng của các bạn. Hoặc các bạn có thể kiểm tra version của các library (thư viện) mà bạn đã add (thêm) vào project.
  • Cuối cùng Program.cs một file rất quan trọng của project, có thể xem nó là trái tim của project, nó khởi nguồn của mọi việc, nó chứa trong mình nó hàm main, để khi ta bắt đầu một ứng nó sẽ tìm đến đúng file này và chạy hàm này, chạy tất cả những gì bạn viết trong nó.

Hãy nhìn sang bên trái của màn hình, đây là nơi để chúng ta sẽ soạn thảo văn bản :))

  • Từ dòng 1 đến dòng 5, các bạn có thể thấy đều bắt đầu bằng chữ using (sử dụng), đúng vậy, nó chính là “gọi” hay khai báo thư viện mình đã cài đặt để hổ trợ cho ngôn ngữ. Ở đây, VS2019 đã hổ trợ cài đặt một số thư viện mặc định cho mình rồi.
  • Namespace (Tên không gian) này chính là chỗ của project có tên là “XinChaoTheGioi” làm việc, nó sẽ bao đóng những đoạn code của nó bởi cặp dấu { }.
  • Tiếp theo là class Program đây chính là tên file Program.cs (cs là viết tắt của class đóa) mà mình đã nói ở trên khi bạn click vào file nào đó bên cửa sổ bên phải màn hình, cửa sổ bên trái sẽ hiện ra nội dung của file đó.
  • Tiếp theo chính là hàm main thần thánh đó nhé các bác. Đừng có dại mà xóa nó nhe! Để yên vậy cho tui… Các bài sau, sau khi bạn học sẽ giải thích rõ hết từng chữ trong cái hàm này.

Rồi nãy giờ nói quá chừng nói, viết quá chừng mà chưa thấy nó hoạt động cái chi? Haizzz, …. nếu các bạn đọc đến đây mình xin cảm ơn, nhưng ở đây mình viết để hổ trợ các bạn chưa từng biết gì … tại mình cũng từng vậy.

Rồi giờ mình viết há! Trong hàm main mình sẽ viết như thế này:

 static void Main(string[] args)
        {
            // Console app là một ứng dụng chỉ hiện ra màn mình giống màn hình cmd,
            // mà bạn hay mở lên xem ipconfig các kiểu đồ á

            // Console là một class với những hàm hay thông số được cung cấp sẵn của hệ thống 
            // để hổ trợ cho bạn trong việc viết ứng dụng console

            // Ở đây mình dùng Console class để gọi là ra biến static OutputEncoding và gán cho nó cái UFT8,
            // để khi ứng dụng chạy nó sẽ hiện tiếng việt ra cho mình dễ nhìn hé. 
            Console.OutputEncoding = UTF8Encoding.UTF8;

            // Rồi ở đây mình gọi một cái hàm WriteLine của class Console để truyền vào một cái dãy chữ
            // Ở đây dãy chữ là "Xin Chào Thế Giới" với mục đích là hiển thị chữ này ra màn hình console
            // * Nên nhớ các bạn hãy bỏ những gì mình cần xuất ra màn hình trong dấu "" cho những cái gì liên quan đến chữ nhé!
            Console.WriteLine("Xin Chào Thế Giới!");

            // Ở đây cũng tương tự hé! Các bạn có thể biết mình muốn hiện chữ gì ra rồi hé!
            Console.WriteLine("Nhấn bất kỳ phím nào trên bàn phím để kết thúc chương trình!");
            
            // Tiếp đây, mình sẽ gọi hàm ReadKey, 
            // hàm này có tác dụng nhận thông tin của tất cả các phím trên bàn phím máy tính 
            Console.ReadKey();

            // * Nhớ nha! Tui lạy mấy ông đứng có bấm nút nguồn nha
            // Nó cũng tắt chương trình á, mà nó tắt luôn cái màn hình luôn.

            // Sau khi mình bấm phím nào bất kỳ rồi!
            // Thì bàn thấy tiếp theo chương trình không chạy gì nữa, nên đến đây là hết, màn hình console sẽ dừng lại ở đây.
        }

* Ghi chú: Mấy cái “// ” xanh xanh xong mình viết chú thích đằng sau nó á, mấy cái đó chúng ta gọi nó làm comment (bình luận, chém gió, …) trong ngôn ngữ C#. Mấy có đó dùng để chú thích trong code vì khi mình viết nhiều quá chừng nhiều á, thì không thể nào một lần đọc lại sẽ nhớ hết đâu. Nên cách tốt nhất là hãy ghi chú lại để nhớ nhé! Khi chương trình bắt đầu chạy hay thực thi, các đoạn comment này sẽ không được chạy đâu nhé nên các bạn đừng lo. Các bạn có thể copy (sao chép) về để làm mẫu nè. Nhưng tốt nhất là hãy gõ lại nhé, vì mình đang học mà.
* Cũng lại ghi chú tiếp, vì C# là ngôn ngữ thực hiện theo từng câu lệnh mà các bạn đã gõ vào, nên ở mỗi cuối câu lệnh mà bạn đã viết xong, bạn bắt buộc phải thêm dấu “;” vào cuối câu lệnh đó nhá! Nếu không khi bạn chạy chương trình nó sẽ báo lỗi như thế này.

Sau khi đã viết xong những dòng code đầu tiên với ngôn ngữ C#. Các bạn hãy nhìn lên trên mấy thanh công cụ, thấy có cái nút tam giác màu xanh, kế bên có chữ Start (bắt đầu), cái này quá quen thuộc há, chơi game là thấy hoài luôn hoặc các bạn có thể nhấn tổ hợp phím Ctrl + F5.

Bấm nhẹ vào đó chúng ta sẽ thấy được kết quả…

Thấy ghê chưa? nhìn ngầu như cái bầu cồn luôn… chuẩn hacker rồi. Xong đến đây bấm phím nào đó, rồi đi ngủ luôn, các bạn đã thành công trở thành một lập trình viên chính hiệu rồi á :)).

Với ứng dụng console app này các bạn có dùng để test (kiểm tra) những function (hàm) nhỏ trong những ứng dụng lớn một cách nhanh chóng, hay tạo những app chạy kiểu hacker nhìn cho nó quách há!

Tóm lại, các bạn đã có thể tự tạo một project riêng cho mình, biết cách xuất ra màn hình console app bằng ngôn ngữ C# như thế nào? Lập trình để thành công chắc chắn phải trải qua giang khổ và luyện tập nhiều, hy vọng các bạn dành nhiều thời gian, luyện tập và code để có thể phát triển trong ngành lập trình nhá!

Bài viết có lẽ đã quá dài và mang nặng lý thuyết nhưng rất mong và hy vọng khi các bạn làm theo, được và thích thú để bắt đầu trở thành những lập trình viên chân chính há.

Hẹn gặp lại các bạn ở bài sau – chúng ta sẽ xuất bản cái app này và mang sang máy khác chạy thử nhé!

Bình luận về bài viết này